نكوهش ناآگاهانه دنيا

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : اگر كسى بگويد : نفرين بر دنيا ؛ دنيا گويد : نفرين بر نا فرمانترين ما نسبت به پروردگار .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : به دنيا ناسزا مگوييد كه آن نيكو مَركبى است براى مؤمن ؛ زيرا به وسيله آن به خير و خوبى مى رسد و از شرّ و بدى مى رهد . هر گاه بنده بگويد : لعنت خدا بر دنيا ، دنيا گويد : لعنت خدا بر نا فرمانترين ما نسبت به پروردگارش .

امام على عليه السلام : اى كسى كه دنيا را نكوهش مى كنى، اما فريفته پوچيها و اباطيل آن هستى! فريفته دنيايى و نكوهشش مى كنى؟ آيا تو او را مجرم و گناهكار مى دانى يا او تو را چنان مى داند؟ دنيا كِى شيفته ات كرد يا كِى فريبت داد؟ . . . دنيا براى كسى كه از در راستى با آن درآيد سراى راستى است و براى كسى كه آن را نيك بفهمد سراى عافيت و سعادت است و براى كسى كه از آن توشه بردارد سراى توانگرى و بى نيازى است .

مطالب السؤول : امام على عليه السلام فرمود : اى كه دنيا را نكوهش مى كنى! آيا تو بر او دعوِىِ جرم و گناه دارى يا او بر تو دعوى آن دارد؟ يكى از حاضران گفت : اى امير المؤمنين! من بر او دعوىِ جرم و گناه دارم . حضرت به او فرمود : چرا آن را نكوهش مى كنى؟ مگر نه اين كه دنيا براى كسى كه با آن از درِ راستى درآيد، سراى راستى است . . . اگر دنيا را بر تلخيهايش نكوهش مى كنى، بر شيرينهايش نيز آن را بستاى ، در غير اين صورت رهايش كن و نه به مدح آن زبان بگشاى و نه در نكوهش آن چيزى بگو .

تحف العقول ـ به نقل از جابر بن عبد اللّه الأنصاري ـ امام على عليه السلام : اما بعد ، چه شده است كه گروهى دنيا را نكوهش و به آن پشت مى كنند؟ دنيا براى كسى كه با آن از در راستى درآيد، سراى راستى است . . . اى جابر! كيست آن كه دنيا را نكوهش مى كند، حال آن كه دنيا خود اعلان جدايى كرده است؟ . . . پس ، گروهى در هنگام پشيمانى ، آن را نكوهش مى كنند [و گروهى ديگر آن را مى ستايند] و دنيا به همه آنان خدمت كرده است .

امام هادى عليه السلام : دنيا بازارى است كه گروهى در آن سود مى برند و گروهى زيان مى بينند .