1479 ـ فراغت

قرآن:
(فَإذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ * وَإلى رَبِّكَ فَارْغَبْ) .

«پس، چون فراغت يافتى، به طاعت در كوش. و با اشتياق به سوى پروردگارت روى آور».

رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : أشَدُّ الناسِ حِسابا يَومَ القِيامَةِ المَكفِيُّ الفارِغُ، إن كانَ الشُغلُ مَجهَدَةً فالفَراغُ مَفسَدَةٌ .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : روز قيامت سخت ترين حسابرسى را كسى دارد كه كارهايش را ديگران [از پيشكار و نوكر و خدمتكار ]انجام دهند و خودش بيكار بگردد. گو اين كه كار كردن مايه رنج و زحمت است اما بيكارى موجب فساد و تباهى است.

نمایش منبع

عنه صلى الله عليه و آله : إنَّ اللّه َ يُبغِضُ الصَّحيحَ الفارِغَ ، لا في شُغلِ الدنيا ولا في شُغلِ الآخِرَةِ .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : خداوند از شخص تندرست بيكاره كه نه در كار دنياست و نه سرگرم كار آخرت، نفرت دارد.

نمایش منبع

عنه صلى الله عليه و آله : خَلَّتانِ كثيرٌ مِن الناسِ فيهِما مَفتونٌ : الصِّحَّةُ والفَراغُ .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : دو چيز است كه مايه فتنه (آزمايش يا فساد) بسيارى از مردم است: تندرستى و فراغت (بيكارى).

نمایش منبع

الإمامُ عليٌّ عليه السلام : مِن الفَراغِ تكونُ الصَّبوَةُ .

امام على عليه السلام : هوا و هوس برخاسته از فراغت است.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : اِعلَمْ أنَّ الدنيا دارُ بَلِيَّةٍ لم يَفرُغْ صاحِبُها فيها قَطُّ ساعَةً إلّا كانَت فَرغَتُهُ علَيهِ حَسرَةً يَومَ القِيامَةِ .

امام على عليه السلام : بدان كه دنيا سراى آزمايش و گرفتارى است، كه آدمى هرگز در آن ساعتى آسوده و بيكار نشود، مگر اين كه آن بيكارى در روز قيامت مايه افسوس او گردد.

نمایش منبع

عنه عليه السلام : ما أحَقَّ الإنسانَ أن تكونَ لَهُ ساعَةٌ لا يَشغَلُهُ عَنها شاغِلٌ !

امام على عليه السلام : چه سزاوار است كه انسان لحظاتى براى خود داشته باشد كه هيچ بازدارنده اى، او را از آن لحظه ها باز ندارد!

نمایش منبع

عنه عليه السلام : إنْ يَكُنِ الشُّغلُ مَجهَدَةً فاتِّصالُ الفَراغِ مَفسَدَةٌ .

امام على عليه السلام : اگر كار كردن مايه زحمت است، پيوسته بيكار بودن نيز موجب فساد است.

نمایش منبع

الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام ـ في دعائهِ ـ : وَاشغَلْ قُلوبَنا بِذِكرِكَ عن كُلِّ ذِكرٍ ، وألسِنَتَنا بشُكرِكَ عن كُلِّ شُكرٍ ، وجَوارِحَنا بطاعَتِكَ عن كُلِّ طاعَةٍ ، فإن قَدَّرتَ لنا فَراغا مِن شُغلٍ فاجعَلْهُ فَراغَ سلامَةٍ ، لاتُدرِكُنا فيهِ تَبِعَةٌ ، ولاتَلحَقُنا فيهِ سَأمَةٌ ، حتّى يَنصَرِفَ عنّا كُتّابُ السَّيّئاتِ بصَحيفَةٍ خالِيَةٍ مِن ذِكرِ سَيِّئاتِنا ، ويَتَوَلّى كُتّابُ الحَسَناتِ عنّا مَسرورِينَ .

امام زين العابدين عليه السلام ـ در دعا ـ گفت: دلهاى ما را با ياد خود از هر يادى و زبانهايمان را با سپاس خود از هر سپاسى و اندامهايمان را با طاعت خود از هر طاعت ديگر باز دار و اگر فراغت از كارى براى ما مقدّر فرموده اى آن را فراغتى سالم قرار ده كه در آن گناهى ما را نرسد و دلزدگى به ما روى نياورد، تا فرشتگان نويسنده بديها با نامه اى خالى از گناهانِ ما برگردند و نويسندگان نيكيها، شادمان از حسناتى كه براى ما نگاشته اند مراجعت كنند.

نمایش منبع

عنه عليه السلام ـ مِن دعائهِ في مكارمِ الأخلاقِ ـ : اللّهُمَّ صَلِّ على محمّدٍ وآلِهِ ، واكفِني ما يَشغَلُنِي الاهتِمامُ بهِ ، واستَعمِلْني بما تَسألُنِي غَدا عَنهُ ، واستَفرِغْ أيّامِي فيما خَلَقتَنِي لَهُ .

امام زين العابدين عليه السلام ـ در دعاى مكارم الاخلاق ـ گفت : بار خدايا! بر محمّد و آل او درود فرست و مرا از كارى كه اهتمام بدان [از عبادت و بندگيت ]بازم مى دارد، بى نياز گردان و مرا به كارى وا دار كه فردا[ى قيامت ]درباره آن از من بازخواست مى كنى و روزهاى مرا در راه آنچه براى آن آفريده شده ام، صرف نما.

نمایش منبع

عنه عليه السلام ـ أيضا ـ : وارزُقْنِي صِحَّةً في عِبادَةٍ ، وفَراغا في زَهادَةٍ .

امام زين العابدين عليه السلام ـ در همان دعا ـ گفت: تندرستى و صحّتى كه با عبادت گذرد و فراغتى كه با پارسايى همراه باشد، روزيم فرما.

نمایش منبع

عنه عليه السلام ـ مِن دعائهِ في يومِ عَرَفَةَ ـ : وأذِقْنيطَعمَ الفَراغِ لِما تُحِبُّ بِسَعَةٍ مِن سَعَتِكَ ، والاجتِهادِ فيما يُزلِفُ لَدَيكَ وعِندَك ، وأتحِفْني بتُحفَةٍ من تُحَفاتِكَ ، واجعَلْ تِجارَتِي رابِحَةً ، وكَرَّتي غيرَ خاسِرَةٍ ، وأخِفنِي مَقامَكَ ، وشَوِّقْني لِقاءَكَ .

امام زين العابدين عليه السلام ـ در دعاى روز عرفه ـ گفت : [خدايا!] به گشايشى از گشايشهايت مزه فراغت براى انجام آنچه تو دوست دارى و كوشش در آنچه [مرا ]به تو نزديك مى گرداند، به من بچشان و ارمغانى از ارمغانهايت سوى من بفرست و تجارتم را سودمند و بازگشتم را بى زيان قرار ده و مرا از مقامت بترسان و مشتاق ديدارت گردان.

نمایش منبع

الإمامُ الكاظمُ عليه السلام : إنّ اللّه َ تعالى لَيُبغِضُ العَبدَالنَّوَّامَ ، إنّ اللّه َ تعالى لَيُبغِضُ العَبدَ الفارِغَ .

امام كاظم عليه السلام : همانا خداوند متعال از بنده پر خواب نفرت دارد؛ به تحقيق خداوند متعال از بنده بيكار نفرت دارد.

نمایش منبع