انواع روحها

امام على عليه السلام ـ درباره آيه «و پيشتازانِ سبقت گيرنده همان مقرّبانند» ـ فرمود : و اما سخن خداوند عزّ و جلّ درباره پيشتازان سبقت گيرنده ؛ آنان پيامبرانِ مرسل و غير مرسل هستند . خداوند در آنان پنج روح نهاده است : روح القدس و روح ايمان و روح قدرت و روح شهوت و روح بدن .

امام باقر عليه السلام ـ در پاسخ به سؤال جابر درباره شناخت عالم ـ فرمود : در انبيا و اوصيا پنج روح است : روح القدس ، روحِ ايمان ، روحِ زندگى ، روحِ قدرت و روحِ شهوت . اى جابر! آنان به سبب روح القدس از مطالب و امور زير عرش تا زير خاك (از عرش تا فرش) آگاهند. اى جابر! اين چهار روح [ديگر] تحت تأثير شب و روز قرار مى گيرند ، مگر روح القدس؛ زيرا آن، به سرگرمى و بازى نمى پردازد .

امام صادق عليه السلام ـ درباره آيه «و پيشتازان سبقت گيرنده مقرّبند» ـ فرمود : پيشتازان، همان فرستادگانِ خدا عليهم السلام و بندگان خاصّ اويند . خداوند در آنان پنج روح قرار داده است : ايشان را با روح القدس تأييد كرد ، كه به وسيله آن اشيا را مى شناسند ؛ ايشان را با روحِ ايمان مؤيّد ساخت، كه به سبب آن از خداوند عزّ و جلّ مى ترسند ؛ آنان را با روحِ قدرت كمك كرد، كه به وسيله آن بر طاعت خدا توانايى دارند، و آنان را با روحِ شهوت تأييد كرد، كه بدان وسيله ميل به طاعت خداوند عزّ و جلّ دارند و از معصيت او گريزانند، و روحِ حركت را در ايشان نهاد كه به سبب آن ميان مردم رفت و آمد مى كنند .