36. خواص خوراكي ها
كُلُوا مِنَ الطَّيِّباتِ وَ اعْمَلُوا صالِحا؛
سيب بخوريد، چرا كه معده را پاك مى كند.
2
پيامبر صلي الله عليه و آله:
يا عَلىُّ عَلَيْكَ بِالْعَدَسِ فَإِنَّهُ مُبارَكٌ مُقَدَّسٌ وَ هُوَ يُرِقُّ الْقَلْبَ وَ يُكْثِرُالدَّمْعَةَ وَ إِنَّهُ بارَكَ عَلَيْهِ سَبْعونَ نَبيّا؛
اى على تو را به خوردن عدس سفارش مى كنم، زيرا مبارك و پاك است، و باعثدل نازكى و فراوانى اشك مى شود و هفتاد پيامبر براى آن بركت طلب كردند.
3
امام صادق عليه السلام:
اَ لْكُمَّثرى يَدْبَغُ الْمَعِدَةَ وَ يُقَوّيها، هُوَ وَ السَّفَرجَلُ سَواءٌ، وَ هُوَ عَلَىالشِّبَعِ اَ نْـفَعُ مِنْهُ عَلَى الرِّيقِ وَ مَنْ اَصابَهُ طَخاءٌ فَـلْيَأكُـلْهُ ـ يَعنى عَلَى الطَّعامِ ؛
گلابى، معده را پاك و تقويت مى كند و بِه هم مثل گلابى است. خوردنش روى غذاسودمندتر است تا ناشتا. هر كس احساس سنگينى مى كند، آن را روى غذا بخورد.
4
امام صادق عليه السلام:
كُلُوا الرُّمّانَ بِشَحْمِهِ، فَاِنَّهُ يَدْبَغُ الْمَعِدَةَ وَ يَزيدُ فِى الذِّهْنِ؛
انار را با پيه اش بخوريد، چرا كه معده را پاك مى كند و مايه رشد ذهن مى شود.
5
امام على عليه السلام:
أَكْلُ السَّفَرْجَلِ قُوَّةٌ لِلْقَلْبِ الضَّعيفِ وَهُوَ يُطَيِّبُ الْمِعْدَةَ وَ يُذَكِّى الْفُؤادَوَ يُشَجِّعُ الْجَبانَ وَ يُحَسِّنُ الْوَلَدَ؛
خوردن بِه، قلب ضعيف را قوى، معده را پاك، دل را نشاط، ترسو را شجاع و فرزند را زيبا مى كند.
6
امام على عليه السلام:
اَلْعَسَلُ شِفاءٌ مِنْ كُلِّ داءٍ وَلا داءَ فيهِ يُقِلُّ الْبَلْغَمَ وَيَجْلُو الْقَلْبَ؛
عسل شفاى هر دردى است و هيچ دردى در آن نيست، بلغم را كم مى كند وقلب را جلا مى دهد.
7
امام صادق عليه السلام:
اَكْلُ الباقِلّى يُمَخِّخُ السّاقَينِ وَ يَزيدُ فِى الدِّماغِ وَ يُوَلِّدُ الدَّمَ الطَّرىَّ؛
خوردن باقلا، مايه تقويت مغز استخوان هاى ساق پا مى شود، توان مغز را افزونمى سازد و خون تازه توليد مى كند.
8
پيامبر صلي الله عليه و آله:
عَلَيْكُمْ بِالدُّبّاءِ فَاِنَّهُ يُذَكِّى الْعَقْلَ وَ يَزيدُ فِى الدِّماغِ؛
كدو بخوريد، چرا كه عقل را تيز و (كارآيى) مغز را زياد مى كند.
9
پيامبر صلي الله عليه و آله:
لِلاِمامِ الحُسَيْنِ عليه السلام: يا بُنَىَّ كُلِ الكَرَفْسَ، فَاِنَّها بَقْلَةُ الاَنْبياءِ مَغفولٌ عَنْهاوَ هُوَ طَعامُ الخَضِرِ وَ اِلْياسَ وَ الْكَرَفْسُ يَفْتَحُ السُّدَدَ وَ يُذَكِّى الْقَلْبَ وَ يَرِثُ الْحِفْظَ وَيَطْرُدُ الْجُنونَ وَ الْجُذامَ وَ البَرَصَ وَ الْجُبْنَ؛
فرزندم: كرفس بخور، چرا كه كرفس سبزى پيامبران است، از آن غفلت شده، خوراكخضر و الياس عليهماالسلام است. كرفس گرفتگى رگ ها را باز مى كند، دل را طراوت مى بخشد،حافظه را زياد مى كند و ديوانگى، جذام، پيسى و ترس را دور مى كند.
10
پيامبر صلي الله عليه و آله:
عَلَيْكُمْ بِالزَّبيبِ فَإِنَّهُ يَكْشِفُ الْمِرَّةَ وَيَذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَيَشُدُّ الْعَصَبَوَيَذْهَبَ بِالإِْعْياءِ وَيُحَسِّنُ الْخُلْقَ وَيُطَيِّبُ النَّفْسَ وَيَذْهَبُ بِالْغَمِّ؛
مويز بخوريد، زيرا صفرا را برطرف مى كند، بلغم را از بين مى برد، اعصاب را قوى،خستگى را برطرف و اخلاق را خوب مى كند، به روح آرامش مى بخشد و غم را مى برد.
11
امام صادق عليه السلام:
اَطْعِمُوا الْمَبطونَ خُبزَ الاَْرُزِّ، فَما دَخَلَ جَوْفَ الْمَبطونِ شَىْ ءٌ اَنْفَعُعَنْهُ، اَما اِنَّهُ يَدْبَغُ الْمَعِدَةَ وَ يَسُلُّ الدّاءَ سَلاًّ ؛
به كسى كه دل درد (اسهال)، دارد نان برنجى بدهيد، چرا كه براى دل درد چيزىمفيدتر از آن نيست. بدانيد كه آن، معده را پاك و درد را كاملاً آرام مى كند.
12
امام على عليه السلام:
نِعْمَ الاِْدامُ اَلْخَلُّ يَكْسِرُ الْمِرَّةَ وَ يَطْفِئُ الصَّفْراءَ وَ يُحْيِى الْقَلْبَ؛
سركه، خوب خورشتى است، زرداب را مى شكند، صفرا را فرو مى نشاند و قلب رازنده مى كند.
13
امام صادق عليه السلام:
اَلْبَصَلُ يَذْهَبُ بِالنَّصَبِ وَ يَشُدُّ الْعَصَبَ وَ يَزيدُ فِى الْخُطى وَ يَزيدُفِى الْماءِ وَ يَذْهَبُ بِالحُمَّى؛
پياز، خستگى را مى برد، اعصاب را قوى مى كند، قدم ها را چاپك و نيروى جنسى رازياد مى كند و تب را مى برد.
14
امام صادق عليه السلام:
نِعْمَ الاِدامَ السَّمْنُ وَ اِنّى لاََكْرَهُهُ لِلشَّيْخِ؛
روغن حيوانى، خوب خورشتى است، ولى من آن را براى پير، خوشايند نمى دانم.
15
امام على عليه السلام:
اَكْلُ الْجَوزِ فى شِدَّةِ الحَرِّ يُهَيِّجُ الحَرَّ فِى الْجَوفِ وَ يُهَيِّجُ القُروحَ عَلَىالْجَسَدِ وَ اَكْلُهُ فِى الشِّتاءِ يُسَخِّنُ الكُلْيَتَيْنِ وَ يَدْفَعُ الْبَرْدَ ؛
خوردن گردو در گرماى شديد، حرارت بدن و زخم هاى تن را تحريك مى كند، امّاخوردن آن در زمستان، كليه ها را گرم مى كند و سرما را دفع مى كند.
16
امام على عليه السلام:
كُلُوا التَّمْرَ فَإِنَّ فيهِ شِفاءً مِنَ الاَْدْواءِ؛
خرما بخوريد، چراكه شفاى دردهاست.
17
امام كاظم عليه السلام:
عَلَيْكَ بِاللِّفْتِ فَكُلهُ ـ يَعْنى اَلسَّلجَمَ ـ فَاِنَّهُ لَيْسَ مِنْ اَحَدٍ اِلاّ وَ لَهُ عِرْقٌمِنَ الْجُذامِ، وَ اللِّفْتُ يُذيبُهُ؛
شلغم بخور، زيرا هيچ كس نيست كه در او رگى از جذام نباشد، و شلغم اين رگرا مى سوزاند.
18
امام على عليه السلام:
اِدَّهِنوا بِالزَّيْتِ وَ ائتَدِموا بِهِ، فَاِنَّهُ دُهْنَةُ الاَْخْيارِ و اِدامُ الْمُصْطَـفَينَ،مُسِحَتْ بِالْقُدْسِ مَرَّتَينِ، بورِكَتْ مُقْبِلَةً وَ بورِكَتْ مُدْبِرَةً، لا يَضُرُّ مَعَها داءٌ؛
با روغن زيتون، بدن را چرب كنيد و با آن خورش درست كنيد، چرا كه روغن زيتون،روغن نيكان و خورشِ برگزيدگان است، دوبار به آن تقدس داده شده و در آن، چه در آغازفصلش و چه در پايان آن، بركت نهاده شده است و با وجود آن، هيچ بيمارى اى زياننمى رساند.
19
پيامبر صلي الله عليه و آله:
مَنْ تَرَكَ اللَّحْمَ اَرْبَعينَ صَباحا ساءَ خُلُقُهُ. مَنْ اَكَلَ اللَّحْمَ اَرْبَعينَصَباحا، قَسا قَلْبُهُ؛
هر كس چهل روز گذشت نخورد، بد اخلاق مى شود. هر كس چهل روز گوشت بخورد،سنگ دل مى شود.
20
امام صادق عليه السلام:
سُئِلَ اَبو عَبْدِاللّه ِ عليه السلام عَنِ الكُرّاثِ، فَقالَ: كُلْهُ، فَاِنَّ فيهِ اَرْبَعَ خِصالٍ:يُطَيِّبُ النَّكْهَةَ وَ يَطْرُدُ الرِّياحَ وَ يَقْطَعُ البَواسيرَ وَ هُوَ اَمانٌ مِنَ الْجُذامِ لِمَنْ اَدْمَنَ عَلَيْهِ؛
از امام صادق عليه السلام درباره تره پرسيدند، فرمودند: آن را بخوريد، چرا كه در آن، چهارويژگى است: دهان را خوشبو مى كند، بادها را از بدن مى برد، بواسير را ريشه كن مى كند،و براى كسى كه پيوسته بخورد، مايه ايمنى از جذام است.
21
امام رضا عليه السلام:
كَثْرَةُ اَكْلِ الْبَيْضِ وَ اِدْمانُهُ يورِثُ الطُّحالَ وَ رياحا فى رَأسِ الْمَعِدَةِ وَالاِْمْتِلاءُ مِنَ الْبَيْضِ الْمَسْلوقِ يورِثُ الرَّبوَ وَ الاِْبْتِهارَ؛
زياد خوردن تخم مرغ و معتاد شدن به آن، بيمارى ورم طحال مى آورد و ايجادكننده بادهايى در سرِ معده است و زياد خوردن تخم مرغ آب پز، نفَس تنگى و نفَسبريدگى مى آورد.
22
امام رضا عليه السلام:
يَنْبَغى اَنْ تَحْذَرَ... اَنْ تَجْمَعَ فى جَوفِكَ الْبَيضَ وَ السَّمَكَ فى حالٍواحِدَةٍ، فَاِنَّها اِذَا اجْتَمَعا وَلَّدا القُولَنْجَ و رياحَ الْبَواسيرِ، وَ وَجَعَ الاَْضْراسِ؛
بپرهيز از اين كه... تخم مرغ و ماهى را هم زمان بِخورى، چرا كه هرگاه اين دو بايكديگر خورده شوند، قولنج، باد بواسير و دندان درد مى آورند.
23
پيامبر صلي الله عليه و آله:
كُلِ الخَسَّ، فَاِنَّهُ يورِثُ النُّعاسَ وَ يَهْضِمُ الطَّعامَ؛
كاهو بخوريد، چرا كه خواب آور است و غذا را هضم مى كند.
24
امام رضا عليه السلام:
ـ لِبَعْضِ قَهارِمَتِهِ ـ : اِسْتَـكْثِروا لَنا مِنَ الباذَنـْجانِ، فَاِنَّهُ حارٌّ فى وَقْتِالْبَرْدِ، بارِدٌ فى وَقْتِ الْحَرِّ، مُعْتَدِلٌ فِى الاَْوقاتِ كُلِّها جَيِّدٌ فى كُلِّ حالٍ؛
به يكى از پيشكاران خود ـ : براى ما، بادمجان زياد تهيه كنيد، چرا كه در هنگام سرما،گرم و در هنگام گرما، سرد است، در همه اوقات، معتدل و در هر حال، خوب است.
25
امام صادق عليه السلام:
اَلْجَزَرُ اَمانٌ مِنَ القُولَنْجِ وَ الْبَواسيرِ وَ يُعينُ عَلَى الجِماعِ؛
هويج، مايه ايمنى از قولنج و بواسير است و آميزش جنسى را تقويت مى كند.
26
پيامبر صلي الله عليه و آله:
يا عَلىُّ اِفْتَتِحْ طَعامَكَ بِالْمِلْحِ، فَاِنَّ فيهِ شِفاءً مِنْ سَبْعينَ داءً مِنهَا:الجُنونُ وَ الْجُذامُ وَ الْبَرَصُ وَ وَجَعُ الْحَلْقِ وَ الاَْضراسِ وَ وَجَعُ الْبَطْنِ ؛
اى على! غذاى خود را با نمك آغاز كن، چرا كه در نمك درمان هفتاد درد است؛ديوانگى، خوره، پيسى، گلودرد، دندان درد و دل درد، از جمله اين دردهاست.
27
امام صادق عليه السلام:
نِعْمَ اللُّقْمَةُ الْجُبْنُ، تُعْذِبُ الْـفَمَ وَ تُطَيِّبُ النَّـكْهَةَ وَ تَهْضِمُ ما قَبْلَهُ وَتُشَهِّى الطَّعامَ؛
چه خوب لقمه اى است پنير، دهان را تر و تازه و خوشبو مى كند، غذاى قبلى را هضمو غذا را مطبوع مى سازد.
28
امام صادق عليه السلام:
عَنْ اَبى عَبْدِ اللّه ِ عليه السلام قالَ: سَاَ لَهُ رَجُلٌ عَنِ الْجُبْنِ... فَقالَ لى: هُوَ ضارٌّبِالْغَداةِ نافِعٌ بِالْعَشىِّ...؛
مردى درباره پنير از امام صادق عليه السلام پرسيد. امام فرمودند: خوردن پنير، صبحگاهانمضرّ است و شامگاهان مفيد.
29
امام صادق عليه السلام:
شَكا ذَريحٌ المُحارِبىُّ قَراقِرَ فى بَطْنِهِ اِلى اَبى عَبْدِاللّه ِ عليه السلام فَقالَ:اَتوجِعُكَ؟ قالَ: نَعَمْ. قالَ: ما يَمْنَعُكَ مِنَ الحَبَّةِ السَّوداءِ وَ الْعَسَلِ لَها؛
ذريح محاربى، به امام صادق عليه السلام گفت كه شكم او غُرغُر مى كند. امام پرسيدند: آيادرد هم دارد؟ گفت: آرى. امام فرمودند: چرا براى درمان آن از سياه دانه و عسل استفادهنمى كنى؟
30
امام صادق عليه السلام:
اَ لْحَوكُ بَقْلَةُ الأَْنْبياءِ، اَما اِنَّ فيهِ ثَمانَ خِصالٍ: يُمْرِئُ وَ يَفْتَحُ السُّدَدَوَ يُطَيِّبُ الجُشاءَ وَ يُطَيِّبُ النَّـكْهَةَ وَ يُشَهِّى الطَّعامَ وَ يَسُلُّ الدّاءَ وَ هُوَ أمانٌ مِنَ الجُذامِ وَإذا اسْتَقَـرَّ فى جَوْفِ الإنسانِ قَمَعَ الدّاءَ كُلَّهُ؛
ريحان، سبزى انبياست و در آن هشت خاصيت است: هضم كننده است، رگ ها ومجارى را باز مى كند، بازدم را خوشبو مى سازد، بدن را بوى خوش مى بخشد، اشتها آوراست، درد را از بدن بيرون مى برد، از جذام در امان مى دارد و چون وارد معده شود درد رابه كلّى از بين مى برد.
31
امام رضا عليه السلام:
اَلْحِمَّصُ جَيِّدٌ لِوَجَعِ الظَّهْرِ؛
نخود براى كمر درد مفيد است.
32
امام صادق عليه السلام:
اَلْفُجُلُ اَصْلُهُ يَقْطَعُ الْبَلْغَمَ وَ لُـبُّهُ يَهْضِمُ وَ وَرَقُهُ يَحْدِرُ البَولَ حَدرا؛
تُرب، ساقه اش بلغم را از بين مى برد، خودش غذا را هضم مى كند و برگش به دفعكامل ادرار كمك مى كند.
33
امام صادق عليه السلام:
لَوْ عَلِمَ اللّه ُ فى شَىْ ءٍ شِفاءً اَكْثَرَ مِنَ الشَّعيرِ ما جَعَلَهُ غِذاءَالاَْنْبياءِ عليهم السلام؛
اگر خداوند در چيزى بيشتر از جو شفادهندگى مى ديد، آن را خوراك پيامبرانقرار نمى داد.
34
امام صادق عليه السلام:
عَنْ اَبى الْحَسَنِ الاصبهانى: كُنْتُ عِنْدَ اَبى عَبْدِاللّه ِ عليه السلام فَقالَ لَهُ رَجُلٌ وَاَنـَا اَسْمَعُ: جُعِلْتُ فِداكَ! اِنّى اَجِدُ الضَّعْفَ فى بَدَنى. فَقال لَهُ: عَلَيْكَ بِاللَّبَنِ، فَاِنَّهُ يُنْبِتُاللَّحْمَ وَ يَشُدُّ الْعَظْمَ؛
ابوالحسن اصفهانى ـ : نزد امام صادق عليه السلام بودم. شنيدم، مردى به ايشان گفت: فدايتشوم! در بدنم احساس ضعف مى كنم. امام عليه السلامبه او فرموند: شيربخور، چرا كه گوشتمى روياند و استخوان را محكم مى كند.
35
امام صادق عليه السلام:
شَكا نَبىٌّ مِنَ الاَْنبياءِ اِلَى اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ اَلْغَمَّ فَاَمَرَهُ اللّه ُ عَزَّوَجَلَّبِاَكْلِ الْعِنَبِ؛
پيامبرى از پيامبران به درگاه خداوند عزوجل از غم و اندوه شكايت نمود. خداوندعزوجل او را به خوردن انگور، امر فرمود.
36
پيامبر صلي الله عليه و آله:
كُلُوا الثُّومَ وَ تَداوَوْا بِهِ، فَاِنَّ فيهِ شِفاءً مِنْ سَبْعينَ داءً؛
سير بخوريد و با آن درمان كنيد، چرا كه سير هفتاد بيمارى را شفا مى دهد.
37
پيامبر صلي الله عليه و آله:
عَلَيْكُمْ بِاللُّبانِ فَاِنَّهُ يَمْسَحُ الحَرَّ عَنِ الْقَلْبِ كَما يَمْسَحُ الإْصْبَعُ الْعَرَقَعَنِ الْجَبينِ وَ يَشُدُّ الظَّهْرَ وَ يَزيدُ فِى الْعَقْلِ وَ يُذَكِّى الذِّهْنَ وَ يَجْلُو الْبَصَرَ وَيُذْهِبُ النِّسيانَ؛
كندر بخوريد؛ زيرا همان طور كه انگشت، عرق را از پيشانى پاك مى كند، كندر همسوزش قلب را مى برد و كمر را محكم و عقل را زياد مى كند و ذهن را ذكاوت و چشم راجلا مى بخشد و فراموشى را از ميان مى برد.
38
امام صادق عليه السلام:
الْغُبَيراءُ لَحْمُهُ يُنْبِتُ اللَّحْمَ وَعَظمُهُ يُنْبِتُ الْعَظْمَ وَ جِلْدُهُ يُنْبِتُ الْجِلْدَ وَمَعَ ذلِكَ فَإِنَّهُ يُسَخِّنُ الْكُلْيَتَينِ وَ يَدْبَغُ الْـمَعِدَةَ وَ هُوَ اَمانٌ مِنَ الْبَواسيرِ وَ التَّقْتيرِ وَيُقَوِّى السّاقَيْنِ وَ يَقْمَعُ عِرْقَ الْجُذامِ؛
گوشت سنجد، گوشت را، هسته اش استخوان را و پوستش پوست را تقويت، و كليه هارا گرم و معده را پاك مى كند، از بواسير و تسلسل ادرار جلوگيرى كرده، ساق پا را تقويت ورگ جذام را به كلى از بين مى برد.
39
پيامبر صلي الله عليه و آله:
عَلَيْكُمْ بِالبِطّيخِ، فَاِنَّ فيهِ عَشْرَ خِصالٍ: هُوَ طَعامٌ وَ شَرابٌ وَ اُشْنانٌ وَرَيحانٌ وَ يَغْسِلُ الْمَثانَةَ وَ يَغْسِلُ الْبَطْنَ وَ يَكْثِرُ ماءَ الظَّهْرِ وَ يَزيدُ فِى الْجِماعِ وَ يَقْطَعُالبُرودَةَ وَ يُنَقِّى الْبَشَرَةَ ؛
خربزه بخوريد، چرا كه ده خاصيت دارد: غذاست، آب است، شستشو دهنده وخوش بو كننده است، مثانه را مى شويد، آب كمر را زياد مى كند، بر نيروى هم بسترىمى افزايد، سردى مزاج را مى بَرَد و پوست را شاداب مى كند.
40
پيامبر صلي الله عليه و آله:
كُلُوا التّينَ الرَّطْبَ وَ الْيابِسَ فَاِنَّهُ يَزيدُ فِى الجِماعِ وَ يَقْطَعُ الْبَواسيرَ وَيَنْفَعُ مِنَ النِّقْرِسِ والاِْبرِدَةِ؛
انجير تازه و خشك بخوريد، چرا كه قدرت هم بسترى را زياد، بواسير را ريشه كنمى كند و براى نِقرِس و سردى مزاج مفيد است.
- کتابخانه احادیث شیعه
- لیست چهل حدیث ها
- فهرست چهل چلچراغ (چهل چهل حديث)
- 36. خواص خوراكي ها