6. بهترين و بدترين مردم

اِنَّ الَّذينَ آمَنوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ اُولئِكَ هُمْ خَيْرُ البَريَّةِ؛

در حقيقت كسانى كه ايمان آورده و نيكوكار شده اند بهترين اهل عالمند.

1 پيامبر صلي الله عليه و آله: خَيْرُكُمْ خَيْرُكُمْ لاَِهْلِهِ وَاَنَا خَيْرُكُمْ لاَِهْلى ما اَكْرَمَ النِّساءَ اِلاّ كَريمٌ وَ لااَهانَهُنَّ اِلاّ لَئيمٌ؛

بهترين شما كسى است كه براى خانواده خود بهتر باشد و من از همه شما براىخانواده ام بهترم، زنان را گرامى نمى دارد، مگر انسان بزرگوار و به آنان اهانت نمى كند،مگر شخص پَست و بى مقدار.

2 پيامبر صلي الله عليه و آله: شَرُّ النّاسِ الضَّيِّقُ عَلى اَهْلِهِ، قالوا يا رَسُولَ اللّه ِ وَ كَيْفَ يَكُونُ ضَيِّقاعَلى اَهْلِهِ قالَ: الرَّجُلُ اِذا دَخَلَ بَيْتَهُ خَشَعَتِ امْرَأَتُهُ وَ هَرَبَ وَلَدُهُ وَ فَرَّ فَاِذا خَرَجَضَحِكَتِ امْرَأَتُهُ وَ اسْتَأْنَسَ اَهْلُ بَيْتِهِ؛

بدترين مردم كسى است كه بر خانواده اش سخت گير باشد. گفتند اى رسول خدا!سخت گيرى بر خانواده چگونه است؟ فرمودند: مرد وقتى وارد خانه شود، همسرش از اوهراسان و فرزندان از او گريزان شده، فرار كنند و چون بيرون رود همسرش شاد گردد وخانواده اش با يكديگر انس گيرند.

3 پيامبر صلي الله عليه و آله: خَيْرُكُمْ مَنْ يُرْجى خَيْرُهُ وَ يُؤْمَنُ شَرُّهُ؛

بهترين شما كسى است كه به خيرش اميدوار و از شرّش در امان باشند.

4 پيامبر صلي الله عليه و آله: شَرُّكُمْ مَنْ لا يُرجى خَيْرُهُ وَ لا يُؤْمَنُ شَرُّهُ؛

بدترين شما كسى است كه به خيرش اميدى نيست و از شرش امانى نباشد.

5 پيامبر صلي الله عليه و آله: خَيْرُ اِخْوانِكُمْ مَنْ اَهْدى اِلَيْكُمْ عُيوبَكُمْ؛

بهترين برادران شما كسى است كه عيب هايتان را به شما هديه كند.

6 امام على عليه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ لا يَعْفو عَنِ الزَّلَّةِ وَ لا يَسْتُرُ الْعَوْرَةَ؛

بدترين مردم كسى است كه خطا را نمى بخشد و عيب (ديگران) را نمى پوشاند.

7 پيامبر صلي الله عليه و آله: خيارُكُمْ اَحْسَنُكُمْ قَضاءً لِلدَّيْنِ؛

بهترين شما كسانى هستند كه قرض خود را بهتر ادا كنند.

8 امام على عليه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ لا يَعْتَقِدُ الاَْمانَةَ وَ لا يَجْتَنِبُ الْخيانَةَ؛

بدترين مردم كسى است كه پايبند به امانت نباشد و از خيانت دورى نكند.

9 پيامبر صلي الله عليه و آله: خَيْرُكُمْ مَنْ لَمْ يَتْرُكْ آخِرَتَهُ لِدُنْياهُ وَلا دُنْياهُ لآِخِرَتِهِ وَ لَمْ يَكُنْ كَلاًّعَلَى النّاسِ؛

بهترين شما كسى است كه آخرت خود را براى دنيا و دنياى خود را براى آخرت رهانكند و سربار مردم نباشد.

10 پيامبر صلي الله عليه و آله: يا عَلىُّ، شَرُّ النّاسِ مَنْ باعَ آخِرَتَهُ بِدُنْياهُ وَ شَرٌّ مِنْ ذلِكَ مَنْ باعَ آخِرَتَهُ بِدُنْيا غَيْرِهِ؛

اى على، بدترين مردم كسى است كه آخرت خود را به دنياى خود بفروشد و بدتر از اوكسى است كه آخرت خود را به دنياى ديگرى بفروشد.

11 پيامبر صلي الله عليه و آله: خيارُ اُمَّتى مَنْ دَعا اِلَى اللّه ِ تَعالى وَحَبَّبَ عِبادَهُ اِلَيْهِ؛

بهترين امت من كسانى هستند كه مردم را به سوى خدا دعوت و بندگانش را محبوباو كنند (با اطاعت از امر و نهى خداوند محبت او بدست مى آيد).

12 پيامبر صلي الله عليه و آله: يا عَلىُّ شَرُّ النّاسِ مَنِ اتَّهَمَ اللّه َ فى قَضائِهِ؛

اى على، بدترين مردم كسانى هستند كه خداوند را در قضا و قدرش (به بى عدالتى)متهم كنند.

13 پيامبر صلي الله عليه و آله: خَيْرُ الرِّجالِ مِنْ اُمَّتِىَ الَّذينَ لايَتَطاوَلونَ عَلى اَهْليهِمْ وَ يَحِنّونَ عَلَيْهِمْوَ لا يَظْلِمونَهُمْ؛

بهترين مردان امت من كسانى هستند كه نسبت به خانواده خود خشن نباشند،اهانت نكنند، دلسوزشان باشند و به آنان ظلم نكنند.

14 پيامبر صلي الله عليه و آله: شَرُّ النّاسِ مَنْ اَكْرَمَهُ النّاسُ اتِّقاءَ شَرِّهِ؛

بدترين مردم كسى است كه ديگران از ترس شرش به او احترام بگذارند.

15 پيامبر صلي الله عليه و آله: خَيْرُكُمْ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرآنَ وَ عَلَّمَهُ؛

بهترين شما كسى است كه قرآن بياموزد و آموزش دهد.

16 امام على عليه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ يَخْشَى النّاسَ فى رَبِّهِ وَ لا يَخْشى رَبَّهُ فِى النّاسِ؛

بدترين مردم كسانى هستند كه در اطاعت از خدا از مردم بترسند ولى در اطاعت ازمردم از خدا نترسند.

17 پيامبر صلي الله عليه و آله: اِنَّ مِنْ خَيْرِ نِسائِكُمْ الْوَلودَ الْوَدودَ السَّتيرَةَ الْعَفيفَةَ الْعَزيزَةَ فى اَهْلِهَاالذَّليلَةَ مَعَ بَعْلِهَا الْمُتَبَرِّجَةَ مَعَ زَوْجِهَا الْحَصانَ مَعَ غَيْرِهِ الَّتى تَسْمَعُ قَوْلَهُ وَ تُطيعُ اَمْرَهُوَ اِذا خَلا بِها بَذَلَتْ لَهُ ما اَرادَ مِنْها؛

بهترين زنان شما، زنى است زايا، بسيار مهربان، باحجاب، پاكدامن، در ميانخويشاوندان خود عزيز و در برابر شوهرش متواضع باشد، خودش را براى شوهرشبيارايد و از ديگران حفظ كند، از شوهرش حرف شنوى داشته باشد و امر او را اطاعتنمايد و در خلوت خواسته شوهرش را برآورده نمايد.

18 پيامبر صلي الله عليه و آله: مِنْ شَرِّ نِسائِكُمْ؛ الذَّليلَةُ فى اَهْلِهَا، العَزيزَةُ مَعَ بَعلِهَا، العَقيمُ الحَقُودُالَّتى لا تَتَوَرَّعُ عَن قَبيحٍ، المُتَبَرِّجَةُ اِذا غابَ عَنْها زَوْجُها، الحِصانُ مَعَهُ اِذا حَضَرَ، الَّتىلا تَسمَعُ قَولَهُ، وَ لا تُطيعُ اَمْرَهُ، فَاِذا خَلابِها تَمَنَّعَتْ تَمَنُّعَ الصَّعْبَةِ عِندَ رُكُوبِها، وَ لاتَقْبَلُ لَهُ عُذرا وَ لا تَغْفِرُ لَهُ ذَنْبا؛

از بدترين زنان شما، زنى است كه در ميان خويشاوندان خود، خوار و در برابر شوهرخود سرسخت باشد، نازا و كينه توز بوده، از زشتى ها دورى نكند، در غياب شوهرشزينت خود را نمايش دهد ولى در حضور او از اين كار خوددارى كند، از شوهرشحرف شنوى نداشته باشد و امر او را اطاعت نكند، در خلوت با او چون شترى سركشبهره ندهد و هيچ عذرى را از شوهرش نپذيرد و هيچ خطايى را از او نبخشد.

19 پيامبر صلي الله عليه و آله: اِنَّ مِنْ خَيْرِ رِجالِكُمُ التَّقِىُّ النَّقِىُّ السَّمِحُ الْكَفَّيْنِ النَّقىُّ الطَّرَفَيْنِ البَرُّبِوالِدَيْهِ وَلا يُلْجِى ءُ عِيالَهُ اِلى غَيْرِهِ؛

به درستى كه از بهترين مردان شما كسى است كه با تقوا، پاك، با سخاوت، حلال زاده،حلال خور، پاكدامن، پرهيزگار از ناسزاگويى باشد و به پدر و مادر خود نيكى كند وخانواده خود را به پناه ديگرى نفرستد.

20 پيامبر صلي الله عليه و آله: شَرُّ النّاسِ الظّانُّونَ وَ شَرُّ الظّانِّينَ المُتَجَسِّسونَ وَ شَرُّ الْمُتَجَسِّسينَالقَوّالونَ وَ شَرُّ القَوّالينَ الهَتّاكونَ؛

بدترين مردم، بدگمانانند و بدترين بدگمانان تجسس كنندگانند و بدترين تجسسكنندگان بازگو كنندگانند و بدترين بازگو كنندگان پرده درانند.

21 پيامبر صلي الله عليه و آله: خَيْرُكُمْ مَنْ اَطابَ الْكَلامَ وَاَطْعَمَ الطَّعامَ وَ صَلّى بِاللَّيلِ وَالنّاسُ نيامٌ؛

بهترين شما كسى است كه خوش زبان باشد، به ديگران طعام بدهد و هنگامى كهمردم در خوابند نماز (شب) بخواند.

22 امام على عليه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ يَبْتَغِى الْغَوائِلَ لِلنّاسِ؛

بدترين مردم كسى است كه بدخواه ديگران باشد.

23 پيامبر صلي الله عليه و آله: خَيْرُ اَهْلِ الدُّنْيا وَ اَهْلِ الآْخِرَةِ اَخْلاقا مَنْ يَعْفو عَمَّنْ ظَلَمَهُ وَ مَنْ يُعْطىمَنْ حَرَمَهُ وَ مَنْ يَصِلُ مَنْ قَطَعَهُ مِنْ ذَوى اَرْحامِهِ وَ اَهْلِ وِلايَتِهِ؛

بهترين اهل دنيا و آخرت از نظر اخلاق كسى است كه اگر كسى به او ستم كرده،عفوش نمايد و به كسى كه محرومش نموده عطا كند و با خويشاوندان و دوستانش كه باوى قطع رابطه كرده اند، رابطه برقرار كند.

24 امام على عليه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ لا يَقْبَلُ الْعُذرَ وَ لا يُقيلُ الذَّنْبَ؛

بدترين مردم كسى است كه عذر را نمى پذيرد و گناه را نمى بخشد.

25 امام على عليه السلام: خَيْرُ هذِهِ الاُْمَّةِ النَّمَطُ الاَْوْسَطُ؛

بهترين اين امت، ميانه روها هستند.

26 پيامبر صلي الله عليه و آله: اِنَّ شَرَّ النّاسِ عِنْدَ اللّه ِ تَعالى يَوْمَ القيامَةِ عالِمٌ لا يَنْتَفِعُ بِعِلْمِهِ؛

بدترين مردم نزد خداوند در روز قيامت عالمى است كه از علم خود بهره نگيرد.

27 امام على عليه السلام: خَيْرُ النّاسِ مَنْ كافى عَلَى الْقَبيحِ بِالْجَميلِ؛

بهترين مردم كسى است كه در برابر بدى، خوبى نمايد.

28 امام على عليه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ كافى عَلَى الْجَميلِ بِالْقَبيحِ؛

بدترين مردم كسى است كه در برابر خوبى، بدى نمايد.

29 امام على عليه السلام: خَيْرُ العِبادِ مَنْ اِذا اَحْسَنَ اسْتَبْشَرَ وَ اِذا اَساءَ اسْتَغْفَرَ؛

بهترين بندگان خدا كسى است كه اگر كار نيك انجام دهد شاد شود و اگر بدى نمايد،آمرزش طلبد.

30 امام على عليه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ يَرى اَنَّهُ خَيْرُهُمْ؛

بدترين مردم كسى است كه خود را بهتر از ديگران بداند.

31 امام على عليه السلام: خَيْرُ اِخْوانِكَ مَنْ دَعاكَ اِلى صِدْقِ الْمَقالِ بِصِدْقِ مَقالِهِ وَ نَدَبَكَ اِلىأفْضَلِ الاَْعْمالِ بِحُسْنِ اَعْمالِهِ؛

بهترين برادران (دينى) تو كسى است كه با راستگويى اش تو را به راستگويى وباكردار نيكش تو را به بهترين كارها دعوت كند.

32 امام على عليه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ يَغُشُّ النّاسَ؛

بدترين مردم كسى است كه ديگران را فريب مى دهد.

33 امام على عليه السلام: خَيْرُ النّاسِ عِنْدَ اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ اَقْوَمُهُمْ لِلّهِ بِالطّاعَةِ فيما لَهُ وَ عَلَيْهِوَاَقْوَلُهُمْ بِالْحَقِّ وَ لَوْ كانَ مُرّا فَاِنَّ الحَقَّ بِهِ قامَتِ السَّماواتُ وَالاَْرْضُ؛

بهترين مردم نزد خداى متعال كسانى هستند كه در اطاعت از خدا استوارترند چه بهسودشان باشد چه به ضررشان و حق گو باشند، هر چند تلخ باشد، زيرا كه آسمان ها وزمين براساس حق استوار است.

34 امام على عليه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ كانَ مُتَتَبِّعا لِعُيوبِ النّاسِ عَمِيّا لِمَعايِبِهِ؛

بدترين مردم كسى است كه در پى عيوب مردم باشد و عيوب خود را نبيند.

35 امام على عليه السلام: خَيْرُ النّاسِ مَنْ اِذا اُعْطِىَ شَكَرَ وَ اِذَا ابْتُلِىَ صَبَرَ وَ اِذا ظُلِمَ غَفَرَ؛

بهترين مردم كسى است كه چون چيزى به او داده شود شكر كند و چنانچه گرفتارشود صبر نمايد و اگر به او ظلم شود درگذرد.

36 امام على عليه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ لا يَشْكُرُ النِّعْمَةَ وَ لا يَرْعَى الحُرْمَةَ؛

بدترين مردم كسى است كه نعمت را شكر نمى كند و حرمت را نگه نمى دارد.

37 پيامبر صلي الله عليه و آله: خَيْرُ النّاسِ مَنْ نَفَعَ وَ وَصَلَ وَ اَعانَ؛

بهترين مردم كسى است كه مفيد باشد، رابطه برقرار كند و يارى دهد.

38 امام على عليه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ يَظْلِمُ النّاسَ؛

بدترين مردم كسى است كه به مردم ظلم مى كند.

39 امام صادق عليه السلام: خَيْرُ النّاسِ قُضاةُ الْحَقِّ؛

بهترين مردم كسانى هستند كه به حق قضاوت كنند.

40 امام على عليه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ لا يَثِقُ بِاَحَدٍ لِسُوءِ ظَنِّهِ وَ لا يَثِقُ بِهِ اَحَدٌ لِسوءِ فِعْلِهِ؛

بدترين مردم كسى است كه به خاطر بدگمانيش به كسى اعتماد نمى كند و به خاطركردار بدش كسى به او اعتماد نمى نمايد.

کتابخانه احادیث شیعه

لیست کتابهای حدیث

فهرست چهل چلچراغ (چهل چهل حديث)