احادیث امام صادق علیه السلام

خداوندا كسى را كه به مخلوقى همانند خود، متكى شد، خوشبخت نكردى و هر كه رابه خالقى كه تو باشى متكى شد، بدبخت نكردى.

خوشبختى رشته خيرى است كه خوشبخت به آن چنگ زده پس او را به سوىنجات مى كشاند و بدبختى رشته درماندگى است كه بدبخت به آن مى آويزد و او را بههلاكت مى كشاند.

از خدا بخواه كه روزيت را در دستان خوبان آفريدگانش قرار دهد كه ايناز خوشبختى است و آن را در دستان بَدان آفريدگانش قرار ندهد كه اين ازبدبختى است.

چه بسيار حريص بر كارى كه وقتى بدان دست يافت با آن بدبخت شد و چه بسياررها كننده كارى كه وقتى به آن رسيد، به وسيله آن خوشبخت شد.

ملعون است ملعون، آن زنى كه شوهر خود را بيازارد و غمگين كند و خوشبخت استخوشبخت، آن زنى كه شوهر خود را احترام نهد و آزارش ندهد و در همه حال از وىفرمان برد.

اگر مى خواهى بدانى كه كسى بدبخت است يا خوشبخت؟ نگاه كن ببين به چه كسىخوبى و نيكى مى كند، اگر به اهلش خوبى مى كند بدان كه او به سوى خوبى مى رود و اگربه نااهلش خوبى مى كند بدان كه او را نزد خداوند خيرى نيست.

به مفضل بن عمر: اكنون به اين چارپايان بنگر. ببين چگونه هر يك به طور جداگانهدر پىِ مادرانشان هستند... همچنين بسيارى از پرندگان، مانند: مرغ و قرقاول و كبك، رامى بينى كه از همان ساعتى كه از تخم بيرون مى آيند به دنبال دانه مى روند. آنجوجه هايى كه ناتوان اند و حركتى ندارند، مانند: جوجه كبوتر اهلى و كبوتر صحرايى وسينه سرخ، در قلب مادران آنها، مهربانى زيادى نهاده شده است؛ به گونه اى كه خوراكرا پس از جمع آورى در چينه دانشان، در دهان آنها مى گذارند، و پيوسته آنها را غذامى دهند تا خودشان در انجام دادن كارهايشان استقلال يابند. به همين دليل (ناتوانىجوجه ها) است كه كبوتر، مانند مرغ، از جوجه زياد بر خوردار نمى شود، به جهت اين كهمادر بتواند جوجه هايش را خوب بپروراند تا رنجور نگردند و تلف نشوند. روزىِ همه آنهابه عدالت و از روى تدبير [خداوندِ] داناى مهربانِ آگاه، عطا شده است.

اگر در ميان مردم عدالت اجرا شود، بى نياز مى شوند و به اذن خداوند متعال، آسمانروزىِ خود را فرو مى فرستد و زمين بركاتش را بيرون مى ريزد.

به نقل از يونس: مردى به امام صادق عليه السلامگفت: فدايت شوم! آيا خداوند، بندگان را برانجام گناهان مجبور ساخته؟ امام فرمودند:« خداوند، عادل تر از آن است كه آنان را برانجام گناهان مجبور سازد و سپس به خاطر آن، كيفرشان نمايد». گفت: فدايت شوم! پسخداوند، اختيار آن را به بندگان واگذاشته است؟ فرمودند: «اگر به اختيار آنانمى گذاشت، امر و نهيشان نمى كرد». عرض كرد: فدايت شوم! آيا ميان جبر و واگذار كردن،جايگاه ديگرى هم هست؟ فرمود: «آرى، گسترده تر از فاصله ميان آسمان و زمين».

«خداوند از چيزى نهى نكرد، جز اين كه مى داند بنده توان ترك آن را دارد و به چيزىامر نكرد، جز اين كه مى داند بنده توان انجام آن را دارد، زيرا جُور و سرگرمى و ستم وتكليف كردن بندگان به آنچه توانش را ندارند، از صفات خداوند نيستند».