خُمس

صفحه اختصاصي حديث و آيات «وَاعلَموا أنَّما غَنِمتُم مِن شَيءٍ فَأَنَّ للّه ِِ خُمُسَهُ ولِلرَّسولِ ولِذِي القُربى وَاليَتامى وَالمَساكينِ وَابنِ السَّبيلِ حديث »

«بدانيد كه هر چيزى را به غنيمت گرفتيد، يك پنجم آن براى خدا و براى پيامبر و براى خويشاوندان [او] و يتيمان و بينوايان و در راه ماندگان است».
اِبنُ الدَّيلَمِيِّ : قالَ عَلِيُّ بنُ الحُسَينِ عليهماالسلاملِرَجُلٍ مِن أهلِ الشّامِ : أما قَرَأتَ فِي الأَنفالِ : «وَاعلَموا أنَّما غَنِمتُم مِن شَيءٍ فَأَنَّ للّه ِِ خُمُسَهُ ولِلرَّسولِ ...» قالَ : نَعَم ، قالَ : فَإِنَّكُم لَأَنتُم هُم ؟ قالَ : نَعَم حديث .

ابن ديلمى: على بن الحسين عليهاالسلام به مردى از اهل شام فرمود: آيا در سوره انفال نخوانده اى كه: «بدانيد كه هر چيزى را به غنيمت گرفتيد يك پنجم آن براى خدا و رسول و... است» ؟ عرض كرد: چرا، پرسيد: پس شما همانان هستيد؟ فرمود: آرى.

منهال بن عمرو: از عبداللّه بن محمّد بن على و على بن الحسين درباره خمس پرسيدم، فرمود: آن متعلق به ماست. به على عرض كردم: (امّا) خداوند مى فرمايد: «و براى يتيمان و بينوايان و در راه ماندگان». گفت: مقصود يتيمان و بينوايان ماست.

امام باقر عليه السلام ـ درباره آيه «و بدانيد كه هر چيزى را به غنيمت گرفتيد يك پنجم آن براى خدا و رسول و...است» ـ: مقصود خويشاوندان رسول خداست. خمس، از آنِ خدا و پيامبر و ماست.

امام كاظم عليه السلام: خداوند در حقيقت اين خمس را مختصّ آنان قرار داد و نه براى بينوايان و در راه ماندگان ساير مردم و اين براى آنها به جاى صدقات مردم است [كه بر سادات حرام گرديده] و براى آن است كه خداوند خواسته است ايشان را به سبب خويشاونديشان با رسول خدا صلي الله عليه و آله از چركهاى [اموال ]مردم [يعنى صدقات و زكات ]پاك گرداند و بدين وسيله كرامتشان بخشد؛ لذا مال مخصوصى را از جانب خود براى آنان مقررّ داشت تا به واسطه آن بى نياز شوند و در معرض خوارى و درويشى قرار نگيرند.