قياس در دين

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : در دين قياس به كار نبريد؛ زيرا دين قياس ناپذير است، و نخستين كسى كه قياس كرد، ابليس بود.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : بنى اسرائيل به هفتاد و يك فرقه تقسيم شدند و امّت من يك فرقه بيشتر از آنها خواهد داشت؛ كه در ميان آنها هيچ فرقه اى براى امّت من زيانبارتر از گروهى نيست كه در دين با رأى خود قياس به كار مى برند و در نتيجه حرام خدا را حلال و حلال خدا را حرام مى كنند.

امام على عليه السلام : هر كه خود را در معرض قياس قرار دهد، همه عمرش را در شبهه و اشتباه به سر برد و هر كه در دين خدا رأى به كار برد ، در تمام عمر غرق باطل و گمراهى باشد.

امام باقر عليه السلام : اى زراره! از كسانى كه در دين قياس به كار مى برند، بپرهيز؛ زيرا اينان دانستن آنچه را كه بدان مكلّفند، رها كرده اند و خود را درباره آنچه بدان مكلّف نيستند، به رنج و زحمت افكنده اند.

بحار الأنوار ـ به نقل از عبد الرحمان بن سالم ـ : ابن شبرمه و ابو حنيفه بر امام صادق عليه السلام وارد شدند و حضرت امام صادق عليه السلام ـ خطاب به ابو حنيفه ـ فرمود: از خدا بترس و دين را با رأى خودت قياس مكن؛ زيرا نخستين كسى كه قياس كرد، ابليس بود ، آن گاه كه خداوند متعال به او دستور سجده [آدم] داد و او گفت: من از او بهترم، مرا از آتش آفريده اى و او را از گِل···
حضرت سپس پرسيد: ادرار پليدتر است يا منى؟ ابو حنيفه گفت: ادرار. حضرت فرمود: پس، بنا به روش قياس تو، بايد براى ادرار غسل كرد نه براى منى، در حالى كه خداوند متعال، غسل را براى منى واجب فرموده است، نه براى ادرار.