تعريف زهد

صفحه اختصاصي حديث و آيات «لِّكَيْلاَ تَأْسَوْاْ عَلَى مَا فَاتَكُمْ وَلاَ تَفْرَحُواْ بِمَا ءَاتَاكُمْ وَ اللَّهُ لاَ يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ» . حديث

«تا بر آنچه از دست شما رفته ، افسوس نخوريد و براى آنچه [خداوند] به شما داده است ، شادمانى نكنيد؛ و خدا هيچ خودپسند فخرفروشى را دوست ندارد»
الإمام عليّ عليه السلام : الزُّهدُ كُلُّهُ بَينَ كَلِمَتَينِ مِنَ القُرآن ، قالَ اللّه ُ سُبحانَهُ : «لِكَيْلاَ تَأْسَوْاْ عَلَى مَا فَاتَكُمْ وَلاَ تَفْرَحُواْ بِمَا ءَاتَاكُمْ» ، ومَن لَم يَأسَ عَلَى الماضي ولَم يَفرَح بِالآتي فَقَد أخَذَ الزُّهدَ بِطَرَفَيهِ . حديث

امام على عليه السلام : تمام زهد ، در دو جمله از قرآن [گرد آمده] است . خداوند سبحان فرموده است: «تا بر آنچه از دست شما رفته ، افسوس نخوريد و براى آنچه به شما داده است ، شادمان نشويد» . كسى كه بر گذشته افسوس نخورد و براى آنچه به دستش مى رسد ، شاد نشود ، هر دو جانب زهد (زهد كامل) را گرفته است.

الأمالى ، صدوق ـ به نقل از حفص بن غياث ـ : به امام صادق عليه السلام گفتم: زهد به دنيا چيست؟
فرمود: «خداوند آن را در كتابش تعريف كرده است: «تا بر آنچه از دست شما مى رود ، افسوس نخوريد و براى آنچه به شما مى دهد ، شادمان نشويد» ».

امام على عليه السلام : مردم ، سه دسته اند: زاهد، دنياخواه و شكيبا. زاهد ، هرگاه چيزى از دنيا به او برسد ، بدان شاد نمى شود و براى از دست دادن چيزى از آن نيز اندوهگين نمى شود. شكيبا ، در دل تمنّاى دنيا را دارد ، امّا اگر به چيزى از آن دست يابد، چون عاقبتِ بَدَش را مى داند، از آن روى بر مى تابد. دنياخواه ، اهمّيتى نمى دهد كه از حلال به دنيا برسد يا از حرام.

امام على عليه السلام : مردم ، سه گروه اند: زاهدِ ثابت قدم، شكيباى در مبارزه با هواى نفس، و دنياخواهِ پيرو خواهش هاى خويش . زاهد ، نه براى آنچه خداوند به او مى دهد ، شادمانى بسيار مى كند، و نه بر آنچه از دستش مى رود ، افسوس بسيار مى خورد... .

امام على عليه السلام : زهد ، آن است كه تا آنچه دارى تمام نشود ، در طلب آنچه ندارى برنيايى.

امام حسن عليه السلام : ـ در پاسخ به اين سؤال كه زهد چيست؟ ـ : رغبت به تقواست .

الكافى ـ به نقل از سكونى ـ : به امام صادق عليه السلام گفتم: [معناى] زهدِ در دنيا چيست؟
فرمود: «زهى تو! از حرامش دورى كن».

الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا عليه السلام : از عالم (امام كاظم) عليه السلام درباره زاهدترينِ مردم پرسيدم . فرمود: «كسى كه تا آنچه دارد ، تمام نشود ، در پىِ آنچه ندارد ، بر نيايد».